วันอาทิตย์ที่ 19 มิถุนายน พ.ศ. 2554

แบบฝึกหัดดาราศาสตร์บทที่ 4

แบบฝึกหัดดาราศาสตร์บทที่ 4

1. นักวิทยาศาสตร์ทราบได้อย่างไรว่า ครั้งหนึ่งบนโลกมีไดโนเสาร์อาศัยอยู่
ตอบ นักวิทยาศาสตร์พบหลักฐานการมีอยู่ของไดโนเสาร์โดยการศึกษาซาดึกดำบรรพ์

2. เพราะเหตุใดเราจึงไม่ค่อยพบซากดึกดำบรรพ์ในกลุ่มอัคนี และหินแปร
ตอบ เพราะหินอัคนีนั้นคือหินภูเขาที่พ่นออกมาและแข็งตัวลงดังนั้นจึงเป็นการยากที่จะพบฟอสซิล
และหินแปรเป็นที่มีการแปรสภาพโดยความกดดันและความร้อนจึงเป็นเรื่องยากที่จะพบฟอสซิล
3. ซากดึกดำบรรพ์ที่ค้นพบสามารถบอกอะไรแก่เราได้บ้าง
ตอบ 1) บอกอายุของสิ่งมีชีวิเจ้าของฟอสซิล
2) บอกสภาพแวดล้อมในขนาดที่สิ่งมีชีวิตเจ้าของฟอสซิลยังดำรงชีวิตอยู่
3) บอกลักษณะของสิ่งมีชีวิตเจ้าของฟอสซิล
4) บอกสาเหตุการตายของสิ่งมีชีวิตเจ้าของฟอสซิล

4. ซากดึกกำบรรพ์ที่ดีและบ่งชี้อายุได้ชัดเจนควรเป็นอย่างไร อธิบายพร้อมยกตัวอย่างเท่าที่ทราบ
ตอบ ควรมีลักษณะสมบูรณ์ใกล้เคียงกับลักษณะตอนที่สิ่งมีชีวิตเจ้าของซากฟอสซิลนั้นยังมีชีวิตอยู่
เช่น ซากฟอสซิลช้างแมมอธชื่อ ลิวบาที่มีสภาพสมบูรณ์จากกาารถูกแช่แข็ง หรือซากแมลง
ที่อยู่ในอำพันซึ่งเกิดจากยางไม้

5. การลำดับชั้นหินและซากดึกดำบรรพ์ที่พบ มีความสำคัญอย่างไรกับการศึกษาความเป็นมาของโลก
ตอบ เพราะซากฟอสซิลและลำดับชั้นหินนั้นสามารถบอกได้ถึงอายุและความเก่าแก่ของเจ้าของซอสซิล
สภาพความเป็นอยู่ในขนาดมีชีวิต รวมไปถึงสาเหตุของการตายของสิ่งมีชีวิต ซึ่งล้วนแล้วแต่เชื่อม
โยงไปยังสภาพแวดล้อมของโลกในโดยซึ่งศึกษาจากหลักฐานทางเคมีในชั้นดิน เช่น
การศึกษาการสูญพันธุ์ของไดโดนเสาร์ไปจากโลกโดยการศึกษาซากฟอสซิลที่มีอายุอยู่ในช่วง
นั้นและตรวจสอบชั้นดินในขนาดนั้นเพื่อวิเคราะห์สาเหตุที่แท้จริง

6. ถ้านักเรียนสำรวจพบซากดึกดำบรรพ์ของปะการังบนยอดเขาแห่งหนึ่ง นักเรียนมีความเห็นเกี่ยวกับการกำเนิดภูเขานั้นอย่งไรจงอธิบาย
ตอบ 1) ภูเขาลูกนี้เกิดจากอยู่ยกตัวของพื้นดินที่มีสาเหตุมาจากการเคลื่อนที่ของแผ่นธรณี ทำให้ภูเขายก
ตัวขึ้นมาพ้นน้ำ
2) เกิดจากการลดลงของระดับน้ำทะเลทำให้ภูเขาใต้มหาสมุทรโผล่ขึ้นมาจากน้ำ
จาก 2 กรณียังไม่สามารถสรุปได้แน่นอนเพราะยังขาดหลักฐานอื่นที่ทำให้เชื่อได้ว่าเกิดจากกรณีใด
กรณีหนึ่ง

แบบฝึกหัดดาราศาสตร์บทที่ 3

แบบฝึกหัดดาราศาสตร์บทที่ 3

1. อธิบายความแตกต่างระหว่างคำต่อไปนี้ "ศูนย์เกิดแผ่นดินไหว" กับ "จุดเหนือศูนย์เกิดแผ่นดินไหว"
ตอบ ศูนย์เกิดแผ่นดินไหว คือตำแหน่งที่เกิดการเคลื่อนตัวของแผ่นดินที่ให้เกิดการสั่นไหว แต่
จุดเหนือศูนย์แผนดินไหว คือตำแหน่งที่อยู่เหนือตำแหน่งของตำแหน่งที่เกิดการเคลื่อนตัว
ของแผ่นดินที่ให้เกิดการสั่นไหวขึ้นมาบนพื้นดิน

2. แนวที่เกิดแผ่นดินไหวและภูเขาไฟระเบิดส่วนใหญ่จะอยู่บริเวณใดของผิวโลก ในประเทศไทยมีแยวเสี่ยงต่อการเกิดแผ่นดินไหวและภูเขาไฟระเบิดหรือไม่
ตอบ แนวภูเขาไฟและแผ่นดินไหวนั้นจะอยู่บริเวณรอยเลื่อนต่างๆของเปลือกโลก ซึ่งประเทศไทยนั้นมีแนว
รอยเลื่อนขนาดเล็กอยู่ตามแนวชายแดนภาคตะวันตก แต่ภูเขาไฟในประเทศไทยไนั้นเป็นภูเขาไฟ
ที่ไม่มีพลังแล้วทั้งสิ้น

3. แมกมาที่แทรกตัวอยู่ตามรอยแยก รอยแตกของหินใต้พื้นผิวโลกเมื่อแข็งตัวจะกลายเป็นหินชนิดใด
ตอบ หินไรโอไลต์(Ryolite), หินแอนดีไซต์(Andesite), หินบะซอลต์(Basalt) หินทัฟฟ์ (tuff),
หินแอกโกเมอเรต (agglomerate), หินพัมมิซ (Pumice), หินสคอเรีย (Scoria), หินออบซีเดียน
(Obsedian) เป็นต้น

4. อะไรคือสาเหตุที่ทำให้เกิดแผ่นดินไหว
ตอบ สาเหตุเกิดจากการเลื่อนของแผ่นธรณีทำให้เกิดความเครียดสะสมและปลดปล่อยออกมาเป็น
คลื่นปฐมภูมิ และคลื่นทติยภุมิ

5. นักเรียนคิดอย่างไรจากคำกล่าวที่ว่า "ภูเขาไฟเสมือนหน้าต่างที่สามารถมองเห็นถึงภายในโลก"
ตอบ เป็นคำเปรียบเทียบถึงการที่เรา สามารถนำวัตถุที่ภูเขาไฟพ่นออกมาเพื่อศึกษา และองค์ประกอบ
ของหินเพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบภายในโลก

6. บอกประโยชน์และโทษของการเกิดแผ่นดินไหวและภูเขาไฟระเบิด
ตอบ ประโยชน์ของภูเขาไฟระเบิด
1) ทำให้เกิดแผ่นดินใหม่
2) แร่ธาตุมหาศาลทำให้เกิดความอุดมสมบูรณ์บนพื้นดิน
3) ทำให้สามารถศึกษาองค์ประกอบของโลกจากการศึกษาองค์ประกอบของธาตุที่ภูเขาไฟ
พ่นออกมา
4) ทำให้เกิดอัญมณีมีค่าทางเศรษฐกิจ
5) เป็นแหล่องท่องเที่ยวเชิงวิทยาศาสตร์
โทษของภูเขาไฟ
1) สร้างความเสียหายอย่างหนักต่อชีวิตและทรัพย์ต่อพื้นที่โดยรอบ
2) ภูเขาไฟทำให้เกิดควันพิษและเขม่าปริมาณมหาศาลขึ้นชั้นบรรยากาศทำให้โลกเสียสมดุล
ประโยชน์ของแผ่นดินไหว
1) ทำให้ศึกษาวิจัยโครงสร้างภายในโลกโดยวัด และวิเคราะห์จากคลื่นของการสั้นสะเทือน
2) กระตุ้นการสะสมตัวของแหล่งแร่
โทษของแผ่นดินไหว
1) เกิดความเสียหายต่อชีวิต และทัรพย์สินเป็นอย่างมากเนื่องจากไม่สามารถพยากรณ์ได้
จึงเป็นเรื่องยากที่จะป้องกันไม่ให้เกิดความเสียหาย

7. อธิบายความหมายของคำต่อไปนี้ "ภูเขาไฟมีพลัง" และ"คาบอุบัติซ้ำ"
ตอบ ภูเขาไฟมีพลัง หมายถึง ภูเขาไฟที่ยังสามารถประทุขึ้นได้อีก
คาบอุบัติซ้ำ หมายถึง ระยะเวลาครบรอบของแผ่นดินไหวที่เคยเกิดขึ้น ณ ที่ใดที่หนึ่ง
เกิดมาซ้ำในที่เดิมอีก

แบบฝึกหัดดาราศาสตร์บทที่ 2

แบบฝึกหัดดาราศาสตร์บทที่ 2

1. หลักฐานที่แสดงว่าทวีปต่างๆ เคยเชื่อมต่อกันมีอะไรบ้าง
ตอบ 1) หลักฐานจากรอยต่อของทวีป
2) หลักฐานจากความคล้ายคลึงกันของกลุ่มหิน และแนวภูเขา
3) หลักฐานจากหินที่เกิดจากการสะสมตัวของตะกอนจากธารนำแข็ง
4) หลักฐานจากซากดึกดำบรรพ์

2. นักเรียนเข้าใจเกี่ยวกับการเคลื่อนที่ของทวีปอย่างไร ให้อธิบายและยกตัวอย่างหลักฐานหรือข้อมูลที่นักวิทยาศาสตร์ใช้เป็นเหตุผล สนับสนุน
ตอบ การเคลื่อนที่ของทวีปนั้น เป็นผลที่เกิดจากวัฏจักรของหิน ซึ่งหลักฐานก็ทราบได้จากการเคลื่อนที่
ของแผ่นดินที่ทำให้เกิดการมุดตัวของแผ่นธรณี การที่แผ่นดินใหม่เกิดขึ้นจากการระเบิดของ
ภูเขาไฟ และการเกิดภูเขาโดยการชนกันของแผ่นดิน

3. เพราะเหตุใดปรากฏการณ์ภูเขาไฟระเบิดและแผ่นดินไหว มักเกิดตามเขตมุดตัวของแผ่นธรณี
ตอบ เพราะบริเวณเขตมุดตัวของแผ่นธรณีนั้นจะเกิดความกดดัน และความร้อนมหาศาลจาก
การเคลื่อนตัวของแผ่นทวีป ทำให้หินที่มีจุดหลอมเหลวต่ำเกิดการหลอมเหลวและกลายเป็น
แมกมาประทุขึ้นมาจากรอยแตกของแผ่นดิน

4. รอยโค้ง รอยแตก รอยเลื่อนในหินมีลักษณะเหมือนกันหรือไม่
ตอบ มีลักษณะแตกต่างกันไป เพราะเกิดจากบริเวณที่มีการเคลื่อนที่ของแผ่นแตกต่างกัน เช่น
แผนทวีปชนกัน การมุดตัว หรือการเลื่อนของแผ่นดิน เป็นต้น

5. จากแนวการเคลื่อนที่ของแผ่นธรณีต่างๆ จะมีผลต่อภูมิประเทศของโลกอย่างไรในอนาคต
ตอบ จะทำให้เกิดเกาะใหม่ หรือการจมลงของเกาะเดิม หรือเกิดการแยกตัวของทวีป หรือการชนกัน
ของทวีป ทำให้เกิดทวีปใหม่ๆหรือการรวมกันของทวีป ซึ่งจะทำให้ภูมิประเทศเปลี่ยนไปจากเดิม

วันอาทิตย์ที่ 12 มิถุนายน พ.ศ. 2554

แบบฝึกหัดดาราศาสตร์บทที่ 1

แบบฝึกหัดดาราศาสตร์บทที่ 1

1. หินต้นกำเนิดแมกมาส่วนใหญ่อยู่บริเวณชั้นเนื้อโลกตอนบนให้นักเรียนบอกประเภท และส่วนประกอบของหินกำเนิดแมกมา
ตอบ 1 หินหนืดบะซอลต์ ประกอบด้วย ซิลิก้าออกไซด์ (SiO2) ร้อยละ 45 - 55 อัลคาไลทั้งหมดร้อยละ
2 - 6 ไททาเนียม ออกไซด์ (TiO2) ร้อยละ 0.5 - 2.0 เหล็กออกไซด์ (FeO) ร้อยละ 5 - 14
และอะลูมินา (Al2O3) ร้อยละ 14 หรือมากกว่า แคลเซียมออกไซด์ (CaO) เกือบร้อยละ 10
และแมกนีเซียมออกไซด์ (MgO) อยู่ระหว่างร้อยละ 5 - 12 โดยน้ำหนัก
2 หินหนืดแกรนิต ประกอบด้วย ซิลิก้าออกไซด์ (SiO2) ร้อยละ 72.04 อะลูมินา (Al2O3) ร้อยละ
14.42 แคลเซียมออกไซด์ (CaO) ร้อยละ 1.82 เหล็กออกไซด์ (FeO) ร้อยละ 1.68
แมกนีเซียมออกไซด์ (MgO) ร้อยละ 0.71 แทลเลียมออกไซต์ (TiO2) ร้อยละ 0.30
แมงกานีสออกไซต์ (MnO) ร้อยละ 0.05 โพแทสเซียมออกไซต์ (K2O) ร้อยละ 4.12
โซเดียมออกไซต์ (Na2O) ร้อยละ 3.69 เหล็กออกไซด์ (Fe2O3)ร้อยละ 1.22
และไดฟอสฟอรัสเตตระออกไซต์ ร้อยละ 0.12 โดยน้ำหนัก
3 หินหนืดไดออไรด์ ประกอบด้วย หินแกรนิต และหินบะซอลต์
2. คลื่น P และ S มีความแตกต่างกันอย่างไร
ตอบ 1. คลื่น P มีความเร็วมากกว่าคลื่น S
2. คลื่น P สามารถผ่านตัวกลางที่เป็นของเหลวได้ แต่คลื่น S ไม่สามารถผ่านตัวกลางที่เป็นของ
เหลวได้
3. เมื่อเกิดแผ่นดินไหว ณ บริเวณใดบริเวณหนึ่ง จะเกิดเขตอับคลื่น S ที่ครอบคลุมผิวโลกบริเวณกว้าง
นักเรียนจะอธิบายปรากฏกาณ์นี้อย่างไร
ตอบ คลื่น S เป็นคลื่นที่ไม่สามารถผ่านตัวกลางที่เป็นของเหลวได้ ทำให้ไม่สามารถผ่านแก่นโลก
ชั้นนอกที่มีตัวกลางเป็นของเหลวได้จึงทำให้เกิดเขตอับคลื่น
4. ให้นักเรียนทำแผนผังสรุปโครงสร้างต่อไปนี้ โดยเติมลงในช่องว่างให้สมบูรณ์